بیعین فی بیعبَیعَین فی بیع به دو معنا است : ۱.فروختن کالا به دو بها ۲.فروش کالا به شرط فروش کالایی دیگر توسط خریدار به فروشنده از آن به مناسبت در باب تجارت سخن گفته شده است. ۱ - بَیعَین فی بیع در کلام معصومانبَیعَین فی بیع از جمله معاملاتی است که رسول خدا صلّی اللّه علیه وآله در حدیث مناهی از آن نهی کرده است. در روایات دیگر از آن حضرت از همین مفاد به{شَرْطَینِ فی بَیع }و{صَفْقَتانِ فی واحِدَة }تعبیر شده است. ۲ - بَیعَین فی بیع در کلام فقهابرای عنوان فوق در کلمات فقها دو معنا ذکر شده است. ۲.۱ - بیع کالا به دو قیمتیکی به نقد با بهای کمتر و دیگری به نسیه با بهای بیشتر یا یکی به مدّت کوتاهتر و دیگری به مدت بلندتر. بدین اعتبار از این نوع بیع به «بیع بثمنین» تعبیر شده است و به اعتبار اینکه چنین معاملهای متضمّن دو شرط است ـ بدین صورت که اگر نقد باشد ثمن، فلان مبلغ و اگر نسیه باشد فلان مبلغ ـ از آن به «شرطین فی بیع» تعبیر شده و به اعتبار دو مبادله مختلف در یک معامله عنوان «بیعان فی بیع» یا «صفقتان فی واحدة» اطلاق شده است. در صحت و بطلان چنین بیعی اختلاف است. ۲.۲ - بیع کالا به شرط فروش کالایی دیگربیع کالا به شرط فروش کالایی دیگر به فروشنده توسط خریدار، مانند آنکه فروشنده بگوید: این خانه را به فلان مبلغ به تو فروختم به شرط آنکه تو نیز خانه خود را به فلان مبلغ به من بفروشی. در صحّت و بطلان این نوع معامله نیز اختلاف است. برخی فقها عنوان «بیعین فی بیع» در حدیث مناهی را مجمل( اجمال)دانسته و بدین جهت آن را قابل استناد و استدلال ندانسته اند. ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۲، ص۲۰۵ - ۲۰۶ |